«Όπως στρώνει καθένας, έτσι και κοιμάται»

Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ 

Το δυστύχημα με την Πρόεδρο της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» κα. Γιάννα Αγγελοπούλου είναι ό,τι βλέπει την Επέτειο Μνήμης και Εορτασμού των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 ως με μια παράσταση πάνω σε μια θεατρική σκηνή, η οποία θα διασκεδάσει τον απανταχού Ελληνισμό και, βέβαια, γίνεται υπό συνθήκες της φιέστας των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Παρότι η Επιτροπή απαρτίζεται από αξιόλογα μέλη, η προβολή τής κας Προέδρου από τα ΜΜΕ εντέχνως πλασσάρεται ως εκείνης του σωτήρα, φωστήρα και μνηστήρα της πατρίδας μας. 

Σαφώς και μια επέτειος μνήμης κι εορτασμού ενός σημαντικού γεγονότος όπως είναι η Ελληνική Επανάσταση του 1821, οφείλει να κοιτά προς το μέλλον, οφείλει όμως να πατά γερά στο παρελθόν και στο παρόν. Κι επειδή το παρόν είναι ιδιαιτέρως ζοφερό – οι προκλήσεις και οι παγίδες των Τούρκων στο Αιγαίο Πέλαγος έχουν γίνει καθημερινό φαινόμενο – μήπως είναι καιρός να λάβει σοβαρά υπ’ όψιν – όχι, βέβαια, μόνο η κα Πρόεδρος αλλά και οι πολιτικοί μας που, το αλληλοφάγωμα και οι αγεφύρωτες, καθώς λένε, εχθρότητες μεταξύ τους είναι ντροπή -, όσα γράφει ο Παναγιώτης Κονδύλης στο επίμετρο του βιβλίου του Θεωρία του Πολέμου; Αυτό το έργο, λοιπόν, ως επίμετρο έχει ένα κεφάλαιο όλως εξαιρετικής σημασίας – άκρως προφητικό θα ‘λεγα -, που αναφέρεται στις γεωπολιτικές και στρατηγικές παραμέτρους ενός ελληνοτουρκικού πολέμου. Γράφει ο Κονδύλης: «στον βαθμό όπου η Ελλάδα θα καθίσταται γεωπολιτικός δορυφόρος της Τουρκίας, ο κίνδυνος πολέμου θα απομακρύνεται, οι ψευδαισθήσεις θα αβγατίζουν και η παράλυση θα γίνεται ακόμα ηδονικότερη, εφ’ όσον η υποχωρητικότητα θα αμείβεται με αμερικανικούς και ευρωπαϊκούς επαίνους, που τους χρειάζεται κατεπειγόντως ο εκσυγχρονισμένος Βαλκάνιος, και επίσης με δάνεια και δώρα για να χρηματοδοτείται ο παρασιτικός καταναλωτισμός. Υπ’ αυτές τις συνθήκες ό,τι στην πραγματικότητα θα συνιστά κάμψη της ελληνικής αντίστασης κάτω από την πίεση του υπέρτερου τουρκικού δυναμικού, οι Έλληνες θα συνηθίσουν σιγά – σιγά να το ονομάζουν “πολιτισμένη συμπεριφορά”, “υπέρβαση του εθνικισμού” “εξευρωπαϊσμό”. Πράγματι, το σημερινό δίλημμα είναι αντικειμενικά τρομακτικό και ψυχολογικά αφόρητο: η ειρήνη σημαίνει για την Ελλάδα δορυφοροποίηση του διλήμματος αυτού, η ανατροπή των σημερινών γεωπολιτικών και στρατηγικών συσχετισμών απαιτεί ούτε λίγο ούτε πολύ την επιτέλεση ενός ηράκλειου άθλου, για τον οποίον η ελληνική κοινωνία, έτσι όπως είναι, δεν διαθέτει τα κότσια. Οι μετριότητες, υπομετριότητες και ανθυπομετριότητες, που συναπαρτίζουν τον ελληνικό πολιτικό και παραπολιτικό κόσμο, δεν έχουν το ανάστημα να θέσουν και να λύσουν ιστορικά προβλήματα τέτοιας έκτασης και τέτοιου βάθους – ίσως να καταρρεύσουν ακόμα και στην περίπτωση όπου θα βρεθούν μπροστά στην μεγάλη απόφαση να διεξάγουν ένα πόλεμο· γιατί, αν ο πόλεμος είναι συνέχεια της πολιτικής, ποιος πόλεμος θα συνεχίσει μια σπασμωδική πολιτική; Οι ευρωπαϊκές μάζες, καθοδηγούμενες από το ίδιο ένστικτο της βραχυπρόθεσμης αυτοσυντήρησης, έχουν βρει τη δική τους ψυχολογικά λύση: το έθνος το υπηρετούν ανέξοδα περιβαλλόμενες γαλανόλευκες ράκη, όποτε τα καλεί η περίσταση, και μη έχοντας κατόπιν ήσυχη συνείδηση το κλέβουν μόνιμα με παντοειδείς τρόπους: από τη φοροδιαφυγή, την αισχροκέρδεια και τα “αυθαίρετα” ίσαμε τα ευκολο-απόκτητα πτυχία, τη χαμηλή παραγωγικότητα εργασίας (ούτε το 50% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης!) και την κραυγαλέα ανισότητα ανάμεσα σ’ ό,τι παράγεται και σ’ ό,τι καταναλώνεται, με αποτέλεσμα την καταχρέωση και την πολιτική εξάρτηση του τόπου. Αν λάβουμε υπ’ όψιν μας μόνον όσα πράττονται και αφήσουμε εντελώς στην άκρη την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους οι πράττοντες, τότε φαίνεται να βρισκόμαστε σε συλλογική αναζήτηση της ιστορικής ευθανασίας, υπό τον όρο να σκηνοθετηθούν έτσι τα πράγματα, ώστε κανείς να μην έχει την άμεση ευθύνη, και επίσης υπό τον όρο να τεχνουργηθούν απροσμάχητες ανακουφιστικές εκλογικεύσεις («ελληνοκεντρικές» ή «εξευρωπαϊστικές», αδιάφορο). Τις τραγωδίες ή τις κωμωδίες, που μπορούν να περιγράψουν με τις αρμόζουσες αποχρώσεις αυτήν την ιδιαίτερη κοινωνική και ψυχολογική κατάσταση, θα τις γράψουν ίσως άλλοι. Εμένα μου έρχεται στον νου η τετριμμένη, αλλά πάντοτε ευθύβολη θυμοσοφία: όπως στρώνει καθένας, έτσι και κοιμάται». 

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΔΥΛΗΣ. (2004). Θεωρία του Πολέμου. Πόλεμος και Πολιτική – Πόλεμος, Οικονομία και Κοινωνία – Πόλεμος και Επανάσταση – Θερμός Πόλεμος μετά τον Ψυχρό Πόλεμο – Ελληνοτουρκικός Πόλεμος. Αθήνα: Θεμέλιο, σσ. 410-411.